Số liệu từ NHNN Chi nhánh Hà Nội cho thấy, tính đến ngày 18/3/2013, tổng huy động vốn tăng 3,77%; tín dụng VND tăng 1,11%, trong đó tín dụng ngoại tệ giảm 6,29%. Mặc dù dư nợ tín dụng của địa bàn Hà Nội chỉ chiếm 25% tổng dư nợ tín dụng của toàn Ngành, nhưng con số trên cũng cho thấy, tiền vào ngân hàng vẫn khá tốt, nhưng tiền ra (cho vay) vẫn chậm là bài toán khó khăn của các ngân hàng trong bối cảnh hiện nay.
Ông Nguyễn Hưng – Tổng giám đốc TienphongBank thừa nhận, hiện nay các NHTM đang thừa vốn, trong khi vẫn có DN kêu thiếu vốn. Tuy nhiên, cái khó là những DN tốt, đủ điều kiện vay vốn thì rất ít. Những khách hàng có năng lực, có hướng phát triển tốt chúng tôi sẵn sàng cho vay, nhưng đối tượng DN này cũng không nhiều. Mục tiêu của TienphongBank là tập trung vào chất lượng tín dụng nên chỉ có thể sẵn sàng cho vay nếu đó là DN tốt.
Nhìn từ “nghịch lý” trên, một chuyên gia kinh tế ví von: DN và ngân hàng đang ở hai bên bờ sông, mà không ai dám nhảy xuống trước để gần hơn với đối tác. DN e ngại, nhưng ngân hàng còn khó quyết định hơn. Vì ngân hàng cũng là DN, nhưng là một DN đặc biệt. Bất cứ ngân hàng nào có vấn đề, sẽ lập tức ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thống, thậm chí cả nền kinh tế. Vì vậy, họ không thể không thận trọng. Nhưng nếu hai bên cứ “đứng nhìn nhau” thì chắc chắn, ở trên bờ cũng có nguy cơ... chết.
Vì vậy phương án được các NHTM lựa chọn nhiều hơn trong thời gian tới là chấp nhận thu hẹp chênh lệch lãi suất huy động - cho vay (lãi biên) về mức thấp nhất có thể. Đây là bài toán khó, đòi hỏi phải có sự tính toán chi tiết, thậm chí chấp nhận hy sinh lợi nhuận.
Một chuyên gia tính toán, giả sử hiện nay nếu NHTM huy động 100 đồng, họ phải trích dự trữ bắt buộc 3 đồng (3%), dự phòng thanh toán khoảng 7 đồng, do vậy ngân hàng chỉ còn lại 90 đồng để cho vay. Bên cạnh đó, theo quy định hiện nay, các NHTM phải đóng phí bảo hiểm tiền gửi 0,15% trên mỗi đồng vốn huy động được.
Và tại Thông tư 02/2013/TT - NHNN quy định về phân loại tài sản có, mức trích, phương pháp trích lập dự phòng rủi ro và việc sử dụng dự phòng để xử lý rủi ro trong hoạt động của TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài (thay thế Quyết định 493/2005/QĐ-NHNN), các NHTM phải trích lập dự phòng rủi ro chung 0,75% cho mỗi món vay ra.
Đó là mức trích lập dự phòng rủi ro tối thiểu nếu như toàn bộ các khoản vay đều là nợ tốt (nhóm 1). Ngoài ra chi phí quản lý, hoạt động, khấu hao tài sản cố định... sẽ mất thêm khoảng 1% vào giá vốn (mức chi phí này tại mỗi ngân hàng rất khác nhau).
Như vậy giả sử, lãi suất huy động trung bình ở mức 7,5% năm, cộng các chi phí trên thì NHTM phải cho vay với lãi suất 10,25%/năm (chênh lệch giữa lãi suất huy động và cho vay là 2,8%) mới đủ hòa vốn.
Tuy nhiên, trong bối cảnh nợ xấu đang ở mức cao như hiện nay (theo số liệu mới nhất, nợ xấu vào khoảng 6%), thì các NHTM phải cho vay với lãi suất khoảng 11%/năm mới đủ hòa vốn. Có nghĩa mức chênh lệch này phải khoảng 4% thì ngân hàng mới có lãi khoảng 0,5%.
Trong bối cảnh như vậy, để giảm lãi suất cho vay buộc các NHTM phải thực hiện đồng thời nhiều giải pháp. Thứ nhất, phải tiết giảm tối đa chi phí hoạt động. Song chi phi hoạt động cũng chỉ tiết giảm đến một giới hạn nào đó.
Thứ hai, nâng cao chất lượng tín dụng để ngăn ngừa nợ xấu phát sinh. Và cuối cùng phải nhanh chóng xử lý số nợ xấu hiện hữu. Song trong bối cảnh nền kinh tế gặp nhiều khó khăn như hiện nay, việc kiểm soát chặt tín dụng cũng như xử lý nợ xấu hiện hữu cũng không phải dễ dàng.
Bên cạnh đó việc nâng cao chất lượng tín dụng cũng có thể làm tỷ lệ cho vay/huy động giảm đi, có nghĩa chi phí vốn cũng tăng theo.
Tại Nghị quyết Phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 3/2013, Chính phủ yêu cầu NHNN tiếp tục điều hành giảm lãi suất tín dụng ngay trong đầu tháng 4/2013; tăng cường kiểm tra việc triển khai thực hiện tại các NHTM, tháo gỡ khó khăn về điều kiện, thủ tục vay vốn để tín dụng nhanh chóng đi vào nền kinh tế; đẩy mạnh ưu tiên cho vay các lĩnh vực sản xuất nông nghiệp, nông thôn. Xem ra khó khăn vẫn đang đè nặng lên vai ngân hàng.
Theo Chí Kiên - Thời báo Ngân hàng
- Chủ tịch Trần Bá Dương: “Hy vọng năm 2025 HNG sẽ có lãi” (08/04/2013)
- Chủ tịch HQC Trương Anh Tuấn ngồi "ghế nóng" Thành phố Vàng và động thái “lạ” ngay sau đó (08/04/2013)
- Phân tích kỹ thuật chứng khoán Việt Nam: Tuần 06-10/05/2024 (08/04/2013)
- Warren Buffett đang cân nhắc đầu tư vào Canada, núi tiền mặt có thể cán mốc 200 tỷ USD vào cuối quý 2 (08/04/2013)
- Bộ Công Thương thông tin về chính sách phát triển điện mặt trời mái nhà (08/04/2013)
- Lập Tổ công tác giúp việc đôn đốc tiến độ triển khai đường sắt đô thị Hà Nội và TPHCM (08/04/2013)
- Công ty của Warren Buffett sở hữu núi tiền mặt 189 tỷ USD (08/04/2013)
- Warren Buffett mạnh tay bán 116 triệu cp Apple trong quý 1 (08/04/2013)
- Việt Nam đang thu hút ngày càng nhiều tập đoàn công nghệ lớn (08/04/2013)