Trong thông cáo báo chí của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) về kết quả hoạt động ngân hàng năm 2012 và định hướng nhiệm vụ năm 2013, NHNN cho biết đến cuối năm 2012, tổng phương tiện thanh toán tăng 22.4% so với cuối năm 2011.

Lãi suất cũng được điều chỉnh linh hoạt, phù hợp với diễn biến kinh tế vĩ mô và tiền tệ, mặt bằng lãi suất huy động và cho vay đã giảm mạnh so với cuối năm 2011. Trong đó, đến cuối năm 2012, mặt bằng lãi suất huy động VNĐ giảm 3-6%/năm, lãi suất cho vay giảm 5-9%/năm so với cuối năm 2011 và đã trở về mức lãi suất vào cuối năm 2007.

Đến cuối năm 2012, tăng trưởng tín dụng đạt khoảng 8.91%. Trong đó, tín dụng VNĐ tăng 11.51%, tín dụng bằng ngoại tệ giảm 1.56% so với cuối năm 2011. Tín dụng nông nghiệp, nông thôn tăng khoảng 8%, tín dụng xuất khẩu tăng khoảng 14%, tín dụng doanh nghiệp nhỏ và vừa tăng khoảng 6.15%. Dư nợ cho vay các lĩnh vực không khuyến khích giảm và chiếm tỷ trọng khoảng 4.4% so tổng dư nợ cho vay nền kinh tế. Tín dụng mặc dù tăng trưởng thấp nhưng đã tăng dần trở lại qua các tháng. Cụ thể, tỷ trọng dư nợ cho vay với lãi suất trên 15%/năm đã giảm mạnh từ mức 65.8% trước ngày 15/7/2012 xuống còn 19.2% vào cuối năm 2012.

Tỷ giá và ngoại hối được giữ ổn định, tăng dự trữ ngoại hối Nhà nước và giảm tình trạng đô la hóa trong nền kinh tế. Tỷ giá mua trung bình của các NHTM giảm 1% so với cuối năm 2011, chênh lệch tỷ giá chính thức và tỷ giá thị trường tự do bị thu hẹp. Tỷ lệ đô la hóa (tiền gửi ngoại tệ/tổng phương tiện thanh toán) giảm xuống còn 12.3% từ mức 15.8% vào cuối năm 2011. NHNN mua một lượng lớn ngoại tệ để tăng Dự trữ ngoại hối Nhà nước.

Thanh khoản bằng VNĐ của hệ thống các TCTD được cải thiện, nguy cơ đổ vỡ hàng loạt từ cuối năm ngoái đã được đẩy lùi. Đặc biệt, lãi suất trên thị trường liên ngân hàng giảm 10-11%/năm so với đầu năm và ổn định ở mức thấp, không còn tình trạng căng thẳng về thanh khoản, đẩy lãi suất lên cao như trong năm 2011.

Đối với thị trường vàng, mặc dù giá vàng trong nước và thế giới biến động mạnh, nhưng không như thời gian trước đây, khoảng cách lớn giữa giá vàng trong nước và giá vàng thế giới không đi kèm với hiện tượng “sốt vàng”. Từ đầu năm 2012, NHNN không cho phép nhập khẩu vàng nguyên liệu để sản xuất vàng miếng, không thực hiện bình ổn giá vàng nhưng trên thị trường hầu như không diễn ra việc nhập lậu vàng qua biên giới, nhờ đó, tỷ giá và thị trường ngoại tệ ổn định, không bị tác động tiêu cực bởi sự biến động của giá vàng.

Việc cơ cấu lại các TCTD cũng được thực hiện mạnh mẽ. NHNN đã thực hiện xác định được 9 NHTMCP cần tập trung ưu tiên cơ cấu lại, thành lập các Tổ giám sát tại các NHTMCP yếu kém để giám sát chặt chẽ, toàn diện các ngân hàng này.

Đến nay, NHNN đã trình xin ý kiến Thủ tướng Chính phủ phương án cơ cấu lại của 8/9 ngân hàng yếu kém trước khi NHNN phê duyệt. Trên cơ sở phương án đã được phê duyệt, 3 ngân hàng đã tiến hành hợp nhất với nhau, 1 ngân hàng đã sáp nhập vào ngân hàng khác, 3 ngân hàng đang tiến hành tự cơ cấu lại và 1 ngân hàng sẽ hợp nhất vào TCTD khác. Khi triển khai phương án cơ cấu lại đã được phê duyệt, các ngân hàng này phải triển khai các giải pháp cơ cấu lại toàn diện về tài chính, hoạt động, quản trị và khắc phục các sai phạm.

Bên cạnh đó, NHNN cũng tích cực chỉ đạo các tổ chức tín dụng triển khai các giải pháp kiềm chế nợ xấu gia tăng, dự phòng rủi ro đã trích lập chưa sử dụng đến cuối tháng 11/2012 đạt 78.6 ngàn tỷ đồng (tương đương 58.31% nợ xấu), tăng 33% so với cuối năm 2011. Nợ xấu được các TCTD xử lý ước đạt 45 ngàn tỷ đồng. Để xử lý căn bản nợ xấu, NHNN đã trình Chính phủ Đề án xử lý nợ xấu và Đề án thành lập Công ty quản lý tài sản và sẽ sớm được Ban Cán sự Đảng Chính phủ báo cáo Bộ Chính trị cho ý kiến trước khi Thủ tướng Chính phủ ký ban hành.

Nhiệm vụ trọng tâm năm 2013

Xem xét bỏ trần lãi suất huy động khi thị trường tiền tệ ổn định

NHNN sẽ điều hành các mức lãi suất phù hợp với diễn biến kinh tế vĩ mô, tiền tệ, đặc biệt là diễn biến của lạm phát. Trần lãi suất tiền gửi bằng VNĐ sẽ tiếp tục áp dụng để ổn định mặt bằng lãi suất thị trường, xem xét bỏ trần lãi suất huy động khi thị trường tiền tệ ổn định và thanh khoản của hệ thống TCTD cải thiện vững chắc. Trường hợp lạm phát của năm 2013 được kiểm soát ở mức thấp hơn năm 2012, tiếp tục điều hành theo hướng giảm mặt bằng lãi suất phù hợp với diễn biến lạm phát.

Tăng trưởng tín dụng 2013 ở mức 12%

Tăng trưởng tín dụng 2013 sẽ được kiểm soát ở khoảng 12% nhưng linh hoạt điều chỉnh theo diễn biến và tình hình thực tế. Đăc biệt, NHNN sẽ không kiểm soát tỷ trọng cho vay đối với lĩnh vực không khuyến khích, tiếp tục cho phép các TCTD tự quyết định cho vay ngắn hạn bằng ngoại tệ đối với các nhu cầu vốn để thanh toán ra nước ngoài tiền hàng nhập khẩu xăng dầu của các doanh nghiệp không có nguồn thu ngoại tệ và cho vay trong nước để thực hiện phương án sản xuất, kinh doanh hàng xuất khẩu đối với doanh nghiệp có nguồn thu bằng ngoại tệ, thực hiện đến hết năm 2013.

Bên cạnh đó, NHNN cũng sẽ phối hợp với Bộ Xây dựng ban hành, hướng dẫn Quy chế cho vay mua nhà ở xã hội theo các đối tượng phù hợp với chỉ đạo của Chính phủ.

Các biện pháp tháo gỡ khó khăn cho hoạt động sản xuất kinh doanh, hỗ trợ thị trường sẽ tiếp tục được các bộ, ngành phối hợp thực hiện, chuyển đổi cơ cấu tín dụng theo hướng tập trung vốn cho sản xuất hàng xuất khẩu, nông nghiệp, công nghiệp hỗ trợ, doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp ứng dụng công nghệ cao.

Tỷ giá sẽ được điều hành linh hoạt theo tín hiệu thị trường, phù hợp với quan hệ cung - cầu ngoại tệ trên thị trường, các cân đối vĩ mô, diễn biến cán cân thanh toán quốc tế.

Đồng thời, thị trường vàng tiếp tục được tổ chức, sắp xếp chặt chẽ, chuyển hóa hoàn toàn quan hệ huy động và cho vay vốn bằng vàng sang quan hệ mua, bán vàng. Khi thị trường vàng miếng hoạt động tương đối ổn định, NHNN sẽ tham gia thị trường với vai trò là người kiến tạo và mua bán cuối cùng trên thị trường vàng miếng, đảm bảo sự lưu thông của thị trường và tăng Dự trữ Ngoại hối Nhà nước bằng vàng.

Cơ cấu lại hệ thống các TCTD theo Đề án đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

NHNN sẽ triển khai Đề án xử lý nợ xấu được Chính phủ thông qua, thành lập và đưa vào hoạt động Công ty Quản lý tài sản, xây dựng Nghị định về tổ chức và hoạt động của Công ty Quản lý tài sản.

Bên cạnh đó, NHNN cũng triển khai đồng bộ các quy định liên quan đến an toàn hoạt động của TCTD, phân loại tài sản, trích lập và sử dụng dự phòng rủi ro, các quy định liên quan đến việc xử lý các TCTD yếu kém làm cơ sở cho việc đánh giá chính xác hơn các rủi ro trong hoạt động ngân hàng và hình thành nên các chuẩn mực an toàn cao hơn để phòng ngừa, ngăn chặn rủi ro, đặc biệt là các rủi ro phát sinh từ những quan hệ mang tính lợi ích nhóm, sở hữu chéo cũng như tạo cơ sở pháp lý cho việc xử lý các TCTD yếu kém không thể tự tái cơ cấu và những cán bộ lãnh đạo có nhiều vi phạm nghiêm trọng trong quản lý, điều hành TCTD.

Thực hiện thanh tra pháp nhân đối với các TCTD, trong đó tập trung vào những TCTD có biểu hiện kém an toàn, vi phạm pháp luật, TCTD chưa được thanh tra trong 03 năm gần đây.

Theo Minh Hằng (Vietstock)